||Sundarakanda ||

|| Sarga 54||( Slokas in Gujarati )

हरिः ओम्

Sloka Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English

સુન્દરકાંડ.
અથ ચતુઃપંચાશસ્સર્ગઃ||

વીક્ષમાણસ્તતો લંકાં કપિઃ કૃત મનોરથઃ|
વર્થમાન સમુત્સાહઃ કાર્યશેષમચિંતયત્||1||

કિન્નુ ખલ્વશિષ્ઠં મે કર્તવ્ય મિહ સાંપ્રતમ્|
યદેષાં રક્ષસાં ભૂયઃ સંતાપજનનં ભવેત્ ||2||

વનં તાવત્ પ્રમથિતં પ્રકૃષ્ટા રાક્ષસા હતાઃ|
બલૈક દેશઃ ક્ષપિતઃ શેષં દુર્ગ વિનાશનમ્||3||

દુર્ગેવિનાશિતે કર્મ ભવેત્ સુખપરિશ્રમમ્|
અલ્પયત્નેન કાર્યેઽસ્મિન્ મમસ્યાત્ સફલઃ શ્રમઃ||4||

યોહ્યયં મમ લાંગૂલે દીપ્યતે હવ્ય વાહનઃ|
અસ્ય સંતર્પણં ન્યાયં કર્તુમેભિર્ગૃહોત્તમૈઃ||5||

તતઃ પ્રદીપ્તલાંગૂલઃ સવિદ્યુદિવ તોયદઃ|
ભવનાગ્રેષુ લંકાયા વિચચાર મહાકપિઃ||6||

ગૃહાદ્ગૃહં રાક્ષસાનાં ઉદ્યાનાનિચ વાનરઃ|
વીક્ષમાણો હ્યસંત્રસ્તઃ પ્રાસાદાંશ્ચ ચચાર સઃ||7||

અવપ્લુત્ય મહાવેગઃ પ્રહસ્તસ્ય નિવેશનમ્|
અગ્નિં તત્ર સ નિક્ષિપ્ય શ્વસનેન સમો બલી||8||

તતોન્યત્પુપ્લુવે વેશ્મ મહાપાર્શ્વસ્ય વીર્યવાન્ ||
મુમોચ હનુમાન્ અગ્નિં કાલાનલશિખોપમમ્||9||

વજ્રદંષ્ટ્રસ્ય ચ તથા પુપ્લુવે સ મહાકપિઃ|
શુકસ્ય ચ મહાતેજાઃ સારણસ્ય ચ ધીમતઃ||10||

તથા ચેન્દ્રજિતો વેશ્મ દદાહ હરિયૂથપઃ|
જમ્બુમાલેઃ સુમાલેશ્ચ દદાહ ભવનં તતઃ||11||

રસ્મિકેતોશ્ચ ભવનં સૂર્યશત્રોઃ તથૈવ ચ|
હ્રસ્વકર્ણસ્ય દંષ્ટ્રસ્ય રોમશસ્ય ચ રક્ષસઃ||12||

યુદ્ધોન્મત્તસ્ય મત્તસ્ય ધ્વજગ્રીવસ્ય રક્ષસઃ|
વિદ્યુજ્જિહ્વસ્ય ઘોરસ્ય તથા હસ્તિમુખસ્ય ચ||13||

કરાળસ્ય પિશાચસ્ય શોણિતાક્ષસ્ય ચૈવ હિ|
કુંભકર્ણસ્ય ભવનં મકરાક્ષસ્ય ચૈવ હિ||14||

યજ્ઞશત્રોશ્ચ ભવનં બ્રહ્મશત્રોઃ તથૈવ ચ|
નરાન્તકસ્ય કુંભસ્ય નિકુંભસ્ય દુરાત્મનઃ||15||

વર્જયિત્વા મહાતેજા વિભીષણ ગૃહં પ્રતિ|
ક્રમમાણઃ ક્રમેણૈવ દદાહ હરિપુંગવઃ||16||

તેષુ તેષુ મહાર્હેષુ ભવનેષુ મહાયશાઃ|
ગૃહેષ્વૃદ્ધિમતાં વૃદ્ધિં દદાહ મહાકપિઃ||17||

સર્વેષાં સમતિક્રમ્ય રાક્ષસેંદ્રસ્ય વીર્યવાન્|
અસદાથ લક્ષ્મીવાન્ રાવણસ્ય નિવેશનમ્||18||

તતસ્તસ્મિન્ ગૃહે મુખ્યે નાનારત્ન વિભૂષિતે|
મેરુમંદર સંકાશે સર્વમંગળશોભિતે||19||

પ્રદીપ્ત મગ્નિ મુત્સૃજ્ય લાંગુલાગ્રે પ્રતિષ્ટિતમ્|
નનાદ હનુમાન્ વીરો યુગાન્ત જલદો યથા||20||

શ્વસનેન ચ સંયોગાત્ અતિવેગો મહાબલઃ|
કાલાગ્નિરિવ જજ્વાલ પ્રાવર્ધત હુતાશનઃ ||21||

પ્રદીપ્તમગ્નિં પવનઃ તેષુ વેશ્મ સ્વચારયત્|
અભૂચ્છ્વસન સંયોગાત્ અતિવેગો હુતાશનઃ||22||

તાનિ કાંચનજાલાનિ મુક્તામણિમયાનિ ચ|
ભવનાન્યવશીર્યન્ત રત્નવન્તિ મહાન્તિ ચ||23||

તાનિ ભગ્નવિમાનાનિ નિપેતુર્વસુધાતલે|
ભવનાનીવ સિદ્ધાનામમ્બરાત્ પુણ્યસંક્ષયે||24||

સંજજ્ઞે તુમુલઃ શબ્દોરાક્ષસાનાં પ્રધાવતાં|
સ્વગૃહ્વસ્ય પરિત્રાણે ભગ્નોત્સાહોર્જિતશ્રિયામ્||25||

નૂનમેષોઽગ્નિ રાયાતઃ કપિરૂપેણ હા ઇતિ|
ક્રન્દન્ત્યઃ સહસાપેતુઃ સ્તનન્થયધરાઃ સ્ત્રિયઃ||26||

કાશ્ચિદગ્નિ પરીતેભ્યો હર્મ્યેભ્યો મુક્ત મૂર્થજાઃ|
પતન્ત્યો રેજિરેઽભ્રેભ્યઃ સૌદામિન્ય ઇવામ્બરાત્||27||

વજ્રવિદ્રુમ વૈડૂર્ય મુક્તા રજત સંહિતાન્|
વિચિત્રાન્ભવનાન્ દાતૂન્ સ્યન્દમાનાન્ દદર્શ હ||28||

નાગ્નિઃ તૃપ્યતિ કાષ્ઠાનાં તૃણાનાં ચ યથા તથા |
હનુમાન્ રાક્ષસેંદ્રાણાં વિશસ્તાનાં ન તૃપ્યતિ||

ક્વચિત્ કિંશુકસંકાશાઃ ક્વચિચ્છાલ્મલિસન્નિભાઃ|
ક્વચિત્કુંકુમસંકાશાઃ શિખાવહ્નેશ્ચકાશિરે||30||

હનૂમતા વેગવતા વાનરેણ મહાત્મના|
લંકાપુરં પ્રદગ્ધં તત્ રુદ્રેણ ત્રિપુરં યથા||31||

તતસ્તુ લંકાપુર પર્વતાગ્રે સમુત્થિતો ભીમપરાક્રમોઽગ્નિઃ|
પ્રસાર્યચૂડાવલયં પ્રદીપ્તો હનૂમતા વેગવતા વિસૃષ્ટઃ||32||

યુગાન્ત કાલાનલતુલ્યવેગઃ સમારુતોઽગ્નિર્વ્વૃધે દિવિસ્પૃક્|
વિધૂમરશ્મિર્ભવનેષુ સક્તો રક્ષઃ શરીરાજ્યસમર્પિતાર્ચિઃ||33||

આદિત્યકોટીસદૃશઃ સુતેજા લંકાં સમસ્તાં પરિવાર્ય તિષ્ટન્|
શબ્દૈરનૈકૈ રશનિપ્રરૂઢૈર્ભિન્દન્ નિવાણ્ડં પ્રબભૌ મહાગ્નિઃ||34||

તત્રામ્બરાદગ્નિરતિપ્રવૃદ્ધો રૂક્ષપ્રભઃ કિંશુકપુષ્પચૂડઃ|
નિર્વાણધૂમાકુલરાજયશ્ચ નીલોત્પલાભાઃ પ્રચકાશિરેઽભ્રાઃ||35||

વજ્રીમહેંદ્રસ્ત્રિદશેશ્વરો વા સાક્ષાદ્યમો વા વરુણોઽનિલો વા|
રુદ્રોsગ્નિરર્કો ધનદશ્ચ સોમો ન વાનરોsયં સ્વયમેવ કાલઃ||36||

કિંબ્રાહ્મણઃ સર્વ પિતામહસ્ય સર્વસ્ય ધાતુશ્ચતુરાનનસ્ય|
ઇહાsગતો વાનર રૂપધારી રક્ષોપસંહારકરઃ પ્રકોપઃ||37||

કિં વૈષ્ણવં વા કપિરૂપમેત્ય રક્ષો વિનાશાય પરં સુતેજઃ|
અનન્તમવ્યક્ત મચિન્ત્ય મેકમ્ સ્વમાયયા સામ્પ્રત માગતં વા||38||

ઇત્યેવમૂચુર્ભવો વિશિષ્ઠા રક્ષોગણાસ્તત્ર સમેત્ય સર્વે|
સપ્રાણિ સંઘાં સગૃહાં સવૃક્ષામ્ દગ્ધાં પુરીં તાં સહસા સમીક્ષ્ય||39||

તતસ્તુ લંકા સહસા પ્રદગ્ધા સરાક્ષસા સાશ્વરથા સનાગા|
સપક્ષિસંઘા સમૃગા સવૃક્ષા રુરોદ દીના તુમુલં સશબ્દમ્||40||

હા તાત હાપુત્ત્રક કાન્ત મિત્ત્ર હા જીવિતં ભોગયુતં સુપુણ્યમ્|
રક્ષોભિરેવં બહુધા બ્રુવદ્ભિઃ શબ્દઃ કૃતો ઘોરતરઃ સુભીમઃ||41||

હુતાશનજ્વાલસમાવૃતા સા હતપ્રવીરા પરિવૃત્ત યોધા|
હનૂમતઃ ક્રોધ બલાભિભૂતા બભૂવ શાપોપહતેવ લંકા||42||

સસંભ્રમત્રસ્ત વિષણ્ણ રાક્ષસામ્ સમુજ્જ્વલ જ્જ્વાલહુતાશનાંકિતામ્|
દદર્શ લંકાં હનુમાન્મહામનાઃ સ્વયંભુકોપોપહતા મિવાવનિમ્||43||

ભુંક્ત્વા વનં પાદપરત્નસંકુલમ્
હત્વાતુ રક્ષાંસિ મહાન્તિ સંયુગે|
દગ્ધ્વા પુરીં તાં ગૃહરત્ન માલિનીમ્
તસ્થૌ હનુમાન્ પવનાત્મજઃ કપિઃ||44||

ત્રિકૂટશૃંગાગ્રતલે વિચિત્રે પ્રતિષ્ટિતો વાનરરાજસિંહઃ|
પ્રદીપ્ત લાંગૂલકૃતાર્ચિમાલી વ્યરાજતાઽઽદિત્ય ઇવાંશુમાલી||45||

સ રાક્ષસાં સ્તાન્ સુબહૂંશ્ચ હત્વા
વનં ચ ભંક્ત્વા બહુપાદપં તત્|
વિસૃજ્ય રક્ષોભવનેષુ ચાગ્નિમ્
જગામ રામં મનસા મહાત્મા||46||

તતસ્તુ તં વાનરવીર મુખ્યં મહાબલં મારુતતુલ્ય વેગમ્|
મહામતિં વાયુસુતં વરિષ્ટં પ્રતુષ્ટુવુઃ દેવગણાશ્ચ સર્વે||47||

ભંક્ત્વા વનં મહાતેજા હત્વા રક્ષાંસિ સંયુગે|
દગ્ધ્વા લંકાપુરીં રમ્યાં રરાજ સ મહાકપિઃ||48||

તત્રદેવાઃ સગંધર્વાઃ સિદ્ધાશ્ચ પરમર્ષયઃ|
દૃષ્ટ્વા લંકાં પ્રદગ્ધાં તાં વિસ્મયં પરમં ગતાઃ||49||

તં દૃષ્ટ્વા વાનરશ્રેષ્ઠં હનુમંતં મહાકપિં|
કાલાગ્નિરિતિ સંચિન્ત્ય સર્વભૂતાનિ તત્રસુઃ||50||

દેવાશ્ચ સર્વેમુનિપુંગવાશ્ચ ગંધર્વવિદ્યાધરનાગયક્ષાઃ|
ભૂતાનિ સર્વાણિ મહાન્તિ તત્ર જગ્મુઃ પરાં પ્રીતિમતુલ્યરૂપામ્||51||

ઇત્યાર્ષે શ્રીમદ્રામાયણે આદિકાવ્યે વાલ્મીકીયે
ચતુર્વિંશત્ સહસ્રિકાયાં સંહિતાયામ્
શ્રીમત્સુન્દરકાંડે ચતુઃપંચાશસ્સર્ગઃ ||

||ઓમ્ તત્ સત્||
|| Om tat sat ||